Asset Publisher
hodowla lasu
Sadzonki drzew hoduje się w szkółce leśnej „Podlas" (fot. L. Szawala)
Człowiek od zarania swojego istnienia był i nadal jest związany z otaczającą go przyrodą. W swojej działalności i rozwoju uzależniony był od jego bogactwa i różnorodności. Istotną rolę w rozwoju ludzkiej cywilizacji odgrywały lasy. Można stwierdzić, że przez tysiące lat las był prawdziwym domem człowieka. To właśnie tam człowiek znajdował pokarm, bezpieczeństwo przed wrogiem, dobre warunki do swojego rozwoju. Wraz z upływem czasu człowiek nauczył się uprawiać rośliny, udomowił wiele zwierząt i ta bezpośrednia zależność od lasu uległa znacznemu zmniejszeniu. Mimo to las był i pozostał ważnym elementem w rozwoju gospodarczym.
Stopniowy wzrost gospodarczy i zwiększanie się liczby ludności wzmaga presję społeczną na lasy i środowiska przyrodnicze, a jednocześnie rodzi coraz większe oczekiwania społeczne wobec lasów i leśnictwa. Społeczeństwo domaga się jednocześnie ochrony naturalnych walorów lasów i coraz większych ilości drewna.
Podstawowym zadaniem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu obejmuje zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie oraz pielęgnację i ochronę upraw leśnych oraz drzewostanów.
Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin. W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.
Po wycięciu fragmentu lasu obowiązkiem leśnika jest przywrócić las na to miejsce. Inicjowanie i kształtowanie młodego pokolenia lasu na gruntach leśnych nazywa się odnowieniem. Ze względu na stopień wykorzystania sił przyrody, a także wkładu pracy ludzkiej wyróżnia się odnowienie sztuczne i naturalne.
Las w trakcie przebudowy (fot. L. Olczyk)
Odnowienie sztuczne to sadzenie lub siew lasu, zawsze przy udziale człowieka, w miejscu usuniętego drzewostanu w wyniku wycinki i pozyskania drewna. Występuje ono również w miejscu lasu zniszczonego przez klęskę żywiołową – wichury, pożar. Jeżeli las sadzony jest na gruntach nieleśnych np. dotychczas użytkowanych rolniczo, to takie działanie nazywa się zalesieniem.
Naturalne odnowienie lasu to odnowienie lasu powstające w miejscu dotychczasowego, usuniętego lasu, wykorzystujące głównie siły natury. Przebiega samorzutnie, samosiewem lub z odnowienia odroślowego, zwykle bez lub tylko z niewielkim udziałem człowieka. Działalność człowieka w tym procesie ograniczać się może do przygotowania gleby pod obsiew nasion, w przypadku odrośli człowiek stara się wyprowadzić jeden, główny pęd (prowadnik) stopniowo usuwając konkurentów.
Las, jeśli nie powstał w sposób naturalny, jest sadzony przez leśników. Sadzonki hoduje się w szkółce leśnej. Nasiona tam wysiane zbierane są w najlepszych, wyselekcjonowanych drzewostanach, dzięki czemu siewki są wysokiej jakości, charakteryzują się szybszym wzrostem, odpornością na szkodniki i warunki środowiska. Każdy materiał nasienny wysiany w szkółce ma udokumentowane pochodzenie. Wyhodowane w szkółce sadzonki służą do odnowienia planowanych wyrębów oraz zalesiania gruntów porolnych. Nasze sadzonki rosną nie tylko na terenie Nadleśnictwa Prószków, ale również w innych jednostkach organizacyjnych Lasów Państwowych jak i w lasach prywatnych, tworząc naturalne piękno naszego krajobrazu.
Szkółka leśna „Podlas" znajduje się w Leśnictwie Przysiecz. Jest podzielona na 3 kwatery, w których znajdują się jednoroczne siewki i wielolatki. Dzięki sadzonkom ze szkółki istnieje ciągłość produkcji leśnej, zakładane uprawy leśne są wielogatunkowe, najwyższej jakości i dostosowane do lokalnych warunków siedliskowych.
Oprócz zapewnienia materiału sadzeniowego na potrzeby odnowienia lasu i zalesień, co jest zasadą zrównoważonej trwałości lasu, nasza szkółka leśna pełni jeszcze jedną bardzo ważną rolę – edukacji leśnej społeczeństwa. Można tutaj obserwować proces produkcji szkółkarskiej, dowiedzieć się jak wykonywane są siewy, co to jest szkółkowanie, jak wyglądają zabiegi ochronne, nawadnianie drzewek i ich pielęgnacja. Miejsce to jest również świetną bazą dydaktyczną, ze względu na swe bogactwo gatunkowe drzew leśnych, co sprzyja łatwej i przyjemnej nauce ich rozpoznawania.
Na szkółce leśnej z łatwością dostrzega się specyfikę pracy leśnika, która często jest zależna od kaprysów pogody, a fakt ten uzmysławia jak wiele pracy i wysiłku należy włożyć w odnowienie lasu.
Nadleśnictwo Prószków prowadzi gospodarkę leśną w oparciu o Plan Urządzenia Lasu sporządzony na okres od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2024 r. i zatwierdzony przez Ministra Środowiska.
Zadania gospodarcze na lata 2015-2024:
I. Pielęgnowanie lasu na powierzchni nie mniejszej niż:
a) pielęgnowanie zainwentaryzowanych upraw – 1047,77 ha,
b) pielęgnowanie zainwentaryzowanych młodników – 1398,18 ha.
II. Zadania dotyczące zalesień i odnowień:
a) zalesienia gruntów przeznaczonych do zalesienia – 0,00 ha,
b) odnowienie halizn, płazowin i zrębów – 105,49 ha,
c) orientacyjna powierzchnia odnowień drzewostanów przewidzianych do użytkowania rębnego – 1718,80 ha, w tym zrębami zupełnymi 383,29 ha,
d) orientacyjna powierzchnia podsadzeń i dolesień – 3,12 ha,
e) orientacyjna powierzchnia poprawek i uzupełnień – 5,63 ha,
f) orientacyjna powierzchnia wprowadzania podszytów – 0,00 ha,
g) orientacyjna powierzchnia melioracji – 1730,59 ha, w tym wodnych – 0,00 ha,
